اسلیو بهتره یا بایپس معده؟

امروزه جراحی‌های چاقی (باریاتریک) نظیر عمل اسلیو معده و عمل بای پس معده، به‌عنوان دو راهکار مؤثر برای کاهش وزن چشمگیر و مقابله با عوارض ناشی از چاقی مفرط (مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و آپنه خواب) شناخته می‌شوند. هر دو روش با کاهش حجم مصرف غذا و تنظیم هورمون‌های اشتها، به افراد کمک می‌کنند تا در مدت‌زمان نسبتاً کوتاهی وزن قابل‌توجهی را از دست بدهند. با این حال، تفاوت‌های ساختاری و عملکردی میان این دو عمل وجود دارد که آگاهی از آن‌ها می‌تواند در انتخاب آگاهانه و موفقیت بلندمدت بیماران نقش کلیدی داشته باشد.

این مقاله با تکیه بر دو منبع زیر تهیه شده است:

1. جراحی بای پس معده (توضیحات دکتر یاسر کبیری‌زاده)

2. جراحی اسلیو معده (توضیحات مربوط به روش اسلیو و جزئیات قبل و بعد از عمل)

اسلیو و بای پس هر کدوم چجوری اند؟

 

۲٫۱ بای پس معده (Gastric Bypass)

• تعریف: در این روش، حجم معده کوچک شده و بخشی از روده کوچک نیز دور زده می‌شود. این امر هم موجب کاهش مصرف کالری (به‌خاطر معده‌ی کوچک) و هم کاهش جذب مواد مغذی (به‌دلیل دور زدن بخشی از روده) می‌شود.

• انواع:

  1. بای پس کلاسیک (Roux-en-Y): معده به دو بخش کوچک و بزرگ تقسیم می‌شود و روده کوچک به بخش کوچک‌تر متصل می‌گردد.

  2. مینی بای پس (Mini Gastric Bypass, MGB): بخشی از معده از قسمت بالایی جدا شده و روده کوچک بدون ایجاد چندین اتصال، مستقیم به آن وصل می‌شود.

• مکانیسم کاهش وزن:

  1. کاهش حجم مصرف غذا (کیسه کوچک معده).

  2. کاهش جذب کالری به‌دلیل حذف بخشی از مسیر روده‌ای.

  3. تأثیر هورمونی بر احساس سیری و اشتها.

۲٫۲ اسلیو معده (Sleeve Gastrectomy)

• تعریف: در این روش، حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد معده با جراحی لاپاروسکوپی برداشته می‌شود و قسمتی باریک و لوله‌مانند (آستین‌شکل) باقی می‌ماند.

• مکانیسم کاهش وزن:

  1. کاهش حجم مصرف غذا به‌علت کوچک شدن فضای ذخیره در معده.

  2. کاهش سطح هورمون گرلین (هورمون گرسنگی)، چرا که بخش عمده‌ای از معده (فوندوس) برداشته می‌شود.

 

 

• غیر قابل برگشت بودن: قسمت بریده‌شده‌ی معده خارج می‌شود و امکان بازگرداندن آن به حالت اولیه وجود ندارد (برخلاف برخی انواع بای پس که با عمل دوم، تا حدی قابل برگشت هستند).

مقایسه عمل اسلیو و بایپس معده

معیار	بای پس معده	اسلیو معده
شاخص توده بدنی (BMI)	مناسب برای BMI بالای ۴۰، یا بالای ۳۵ همراه با بیماری‌های همراه	مناسب برای BMI بالای ۴۰، یا بالای ۳۵ همراه با بیماری‌های متابولیک
بیماری‌های همراه	اثر چشمگیر در بهبود دیابت نوع ۲ و فشار خون بالا	اثر بسیار خوب در کنترل دیابت و کاهش فشار خون، اما بهبود برخی بیماری‌ها در بای پس گاهی سریع‌تر است
پرخوری عصبی یا ریزه‌خواری	برخی جراحان، برای افراد دارای عادت پرخوری عصبی یا مصرف مداوم شیرینی، بای پس را مؤثرتر می‌دانند	در صورت پرخوری عصبی و مصرف مداوم غذاهای پرکالری، احتمال بازگشت وزن بالاتر است
رفلاکس معده	برای بیمارانی با ریفلاکس شدید، اغلب بای پس توصیه می‌شود	ممکن است ریفلاکس را تشدید کند؛ برای افراد با ریفلاکس فعال، کمتر توصیه می‌شود
قابلیت برگشت	تا حدی قابل برگشت (با عمل جراحی مجدد)، اما پیچیدگی بالایی دارد	غیر قابل برگشت؛ قسمت جداشده به‌طور کامل خارج می‌شود

نحوه انجام جراحی اسلیو و بایپس معده و مدت زمان عمل

جنبه	بای پس معده	اسلیو معده
روش جراحی	عموماً لاپاروسکوپی با چند برش کوچک در شکم (امکان برش باز در شرایط خاص)	لاپاروسکوپی با ۵ تا ۶ برش کوچک و خروج بخش بریده‌شده از یکی از برش‌ها
مدت زمان عمل	حدود ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت (بسته به نوع بای پس و مهارت جراح)	بین ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت (با توجه به مهارت جراح)
مدت بستری	معمولاً ۱ شب بستری در بیمارستان	معمولاً ۱ شب بستری در بیمارستان
دوره نقاهت	استراحت در منزل ۳ تا ۷ روز؛ بازگشت تدریجی به کار سبک از هفته دوم به بعد	استراحت ۳ تا ۷ روز؛ بازگشت به کار اداری از روزهای پایانی هفته اول یا ابتدای هفته دوم

 

 

 

 

مقایسه هزینه اسلیو معده با بایپس معده