هورمون های موثر بر اشتها و گرسنگی

هورمون گرلین، که به عنوان “هورمون گرسنگی” هم شناخته می‌شود، در معده و روده کوچک تولید می‌شود و اشتها را تحریک می‌کند، باعث افزایش مصرف غذا می‌شود و در تنظیم انرژی بدن نقش دارد.

شاید تا به حال با وجود تازه غذا خورده باشید، اما هنوز احساس گرسنگی کنید. یا شاید متوجه شده باشید که اشتهایتان بسته به ساعت یا میزان خواب که داشته‌اید تغییر می‌کند. این تجربیات همگی با هورمون گرلین یا هورمون گرسنگی مرتبط هستند.

هورمون گرلین چطور باعث گرسنگی می شود؟

هورمون گرلین وقتی معده خالی است، به هیپوتالاموس که بخشی از مغز است، سیگنال می‌دهد که باید به بدن غذا برسد و در نتیجه ممکن است علائم گرسنگی را تجربه کنید و حس سیری نداشته باشید. بعد از بروز این علائم، بدن شما به دنبال غذا می‌گردد و همه این‌ها نتیجه ترشح هورمون گرلین است.

هورمون گرلین اثرات متعددی بر بدن دارد. به عنوان مثال، باعث افزایش احساس گرسنگی و کاهش حس سیری می‌شود. همچنین می‌تواند مصرف غذا و وزن بدن را تحت تأثیر قرار دهد. سطح هورمون گرلین در بدن تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد، از جمله زمان، خواب، استرس و فشار روانی، ورزش، و نوع رژیم غذایی.

همچنین، لازم به ذکر است که هورمون گرلین تنها هورمونی نیست که بر اشتها تأثیر می‌گذارد. هورمون‌های دیگری مانند لپتین، انسولین و پپتید-۱ شبه گلوکاگون (GLP-1) نیز نقش مهمی در تنظیم اشتها و تعادل انرژی دارند.

از آنجا که هورمون گرلین در افراد مبتلا به اختلالات خوردن مانند بی‌اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی مختل می‌شود، درک نقش این هورمون در این اختلالات می‌تواند به توسعه روش‌های درمانی نوین برای این بیماری‌ها کمک کند.

هورمون گرلین محرک اشتها

هورمون گرلین یک هورمون است که در معده و روده کوچک تولید می‌شود و به عنوان “هورمون گرسنگی” شناخته می‌شود. این هورمون اشتها را تحریک می‌کند و باعث افزایش مصرف غذا می‌شود. همچنین نقش مهمی در تنظیم انرژی بدن با تعادل کالری مصرفی و کالری سوزانده شده دارد.

وقتی معده شما خالی است، گرلین به خون آزاد می‌شود و به هیپوتالاموس (بخشی از مغز) می‌رود که اشتها و تعادل انرژی را کنترل می‌کند. سپس، این هورمون به مغز سیگنال می‌دهد که مصرف غذا را افزایش داده و مصرف انرژی را کاهش دهید.

گرلین تأثیرات متعددی بر بدن دارد. به عنوان مثال، باعث افزایش احساس گرسنگی و کاهش حس سیری می‌شود. زمانی که معده خالی است، گرلین به مغز سیگنال می‌دهد که بدن به غذا نیاز دارد و این باعث می‌شود که شما احساس گرسنگی کنید و حس سیری نداشته باشید. در این حالت، بدن تلاش می‌کند غذا مصرف کند و همه این‌ها نتیجه ترشح گرلین است.

سطح هورمون گرلین می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار بگیرد. مهم‌ترین این عوامل، زمان، میزان خواب، استرس و فشار روانی، و نوع رژیم غذایی است. همچنین ورزش می‌تواند سطح هورمون گرلین را تغییر دهد. بنابراین، با توجه به این عوامل، می‌توانید تغییراتی در سطح هورمون گرلین و در نتیجه بر سطح اشتهای خود ایجاد کنید.

درک نقش هورمون گرلین می‌تواند به درمان اختلالات خوردن مانند بی‌اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی کمک کند و ممکن است منجر به ایجاد درمان‌های جدیدی برای این بیماری‌ها شود.

علاوه بر هورمون گرلین موارد دیگری نیز بر اشتها و احساس گرسنگی موثرند!

علاوه بر هورمون گرلین، در تنظیم اشتها و تعادل انرژی، هورمون‌های دیگری نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند. این هورمون‌ها شامل موارد زیر هستند:

۱٫ لپتین: لپتین توسط سلول‌های چربی تولید می‌شود و به مغز سیگنال می‌دهد که اشتها را کاهش داده و مصرف انرژی را افزایش دهد. به عبارت دیگر، لپتین بر عکس هورمون گرلین عمل می‌کند و در کاهش اشتها و تنظیم مصرف انرژی بدن دخیل است.

۲٫ انسولین: انسولین هورمونی است که توسط سلول‌های بتا در لوزالمعده تولید می‌شود و نقش کلیدی در کنترل سطح قند خون و تنظیم مصرف گلوکز در سلول‌ها دارد. تغییرات سطح انسولین می‌تواند تأثیری در اشتها و مصرف غذا داشته باشد.

۳٫ پپتید-۱ شبه گلوکاگون (GLP-1): GLP-1 یک هورمون پپتیدی است که به دستگاه گوارشی تولید می‌شود و در کنترل سطح قند خون، تنظیم اشتها و تحریک انسولین نقش دارد. این هورمون به کاهش احساس گرسنگی و افزایش حس سیری کمک می‌کند.

در کل، هورمون‌های مختلفی در بدن با هم تعامل دارند تا تنظیم اشتها، مصرف غذا، و تعادل انرژی را کنترل کنند. هماهنگی بین این هورمون‌ها باعث حفظ تعادل میان مصرف کالری و سوختن انرژی توسط بدن می‌شود.

عمل چاقی و کاهش هورمون های مرتبط با گرسنگی

جراحی‌های چاقی مانند جراحی اسلیو و بای‌پس معده، تأثیرات مهمی بر روی سطح هورمون‌های گرسنگی دارند که در نتیجه می‌تواند به کاهش گرسنگی و کنترل وزن کمک کند. در این دو نوع جراحی چاقی، تغییرات در سیستم گوارشی ایجاد می‌شود که به تغییر سطح هورمون‌های مرتبط با اشتها و سیری منجر می‌شود.

۱٫ جراحی اسلیو معده

در جراحی اسلیو، بخشی از معده بریده و از آن جدا می‌شود و سپس اتصال به بخشی از روده کوچک انجام می‌شود. این عمل باعث کاهش حجم معده و کاهش سطح هورمون گرلین می‌شود. کاهش حجم معده باعث می‌شود که ظرفیت معده کمتر شود و احتمال احساس سیری بیشتر شود. همچنین، تغییر در مسیر غذا باعث افزایش ترشح هورمون‌هایی مانند PYY و GLP-1 می‌شود که احساس سیری و کنترل اشتها را افزایش می‌دهند.

۲٫ جراحی بای‌پس معده (Gastric Bypass)

در جراحی بایپس معده، بخشی از معده بریده شده و مانند جیب کوچکی به بخشی از روده کوچک متصل می‌شود. این کار باعث کاهش ظرفیت معده می‌شود که منجر به کاهش مصرف غذا و احساس سیری زودتر می‌شود. همچنین، اتصال مستقیم بخشی از روده کوچک به معده باعث تغییرات در ترشح هورمون‌ها می‌شود. سطح هورمون گرلین به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد، در حالی که ترشح هورمون‌هایی مانند GLP-1 و PYY افزایش می‌یابد. این تغییرات باعث احساس سیری و کنترل بهتر اشتها می‌شود.

به طور کلی، جراحی‌های چاقی نه تنها با کاهش حجم معده و مصرف غذا، بلکه با تأثیر بر سطح هورمون‌های گرسنگی، کمک به کنترل وزن و کاهش گرسنگی می‌کنند. این تغییرات باعث می‌شود که افراد پس از جراحی کاهش احتمال پرخوری و افزایش احساس سیری را تجربه کنند و در نتیجه کنترل بهتری بر روی وزن خود داشته باشند.