جراحی چاقی دشمن دیابت !

چاقی یک بیماری جدی و عامل خطر قوی برای ایجاد و پیشرفت دیابت نوع ۲ است و کاهش وزن جزء کلیدی مدیریت دیابت است. جراحی چاقی منجر به کاهش وزن قابل توجه و بهبود دیابت در اکثر بیماران می شود. پس از جراحی چاقی ( اسلیو معده و انواع بای پس معده)، کنترل قند خون با ترکیبی از محدودیت کالری اجباری(کاهش حجم مصرف مواد غذایی در اسلیو معده و کاهش جذب روده ای در اعمال جراحی بای پس معده )، افزایش حساسیت به انسولین و افزایش ترشح انسولین انجام می‌شود که نهایتا منجر به درمان و بهبود بیماری دیابت در افراد می شود.

شواهد مبنی بر موثر بودن  استفاده از جراحی چاقی برای درمان دیابت نوع ۲ در بیمارانی که شاخص توده بدنی (BMI) آنها ۳۵ یا بالاتر است، پیوسته حال افزایش است. در بیماران چاق که دیابت نوع ۲ نیز دارند، جراحی چاقی در بیش از هشتاد درصد باعث بهبودی وضعیت کنترل قند خون بدون نیاز به دارو های دیابت می شود.در مقایسه ی قدرت درمان دیابت در انواع مختلف جراحی چاقی باید بگوییم ، که بای پس معده ، قدرت بیشتری برای کاهش وزن و درمان دیابت دارد و با توجه به شدت بیماری دیابت و نتایج آزمایشات ، نوع عمل جراحی چاقی مناسب برای فرد، توسط دکتر کبیری زاده مشخص و انتخاب می شود.

چرا جراحی چاقی؟

ممکن است این سوال برای شما ایجاد شود که “چه چیزی باعث می شود تا جراحی چاقی ، منجر به بهبود و درمان دیابت شود؟” علاوه بر آن “چه چیزی باعث می شود تا بای پس معده قدرت بیشتری برای درمان دیابت های شدیدتر داشته باشد؟”

همانطور که قبلا نیز به آن اشاره کرده ایم به طور کلی بای پس معده ، به دلیل اینکه ، علاوه بر ایجاد محدودیت حجمی در معده ی فرد، جذب روده ای را نیز تحت تاثیر قرار می دهد، قدرت بیشتری برای ایجاد کاهش وزن قابل توجه دارد. به همین علت است که به افراد با بی ام آی ۴۵ به بالا، کاندید برای انجام این جراحی می شوند، بنابراین با در نظر گرفتن چاقی به عنوان زمینه ساز دیابت و کاهش وزن به عنوان عاملی برای کنترل شدت دیابت، بای پس معده قدرت بیشتری برای بهبودی افراد مبتلا به انواع شدیدتر دیابت را دارا است.

علاوه بر کاهش وزن قابل توجه در نتیجه ی انجام اعمال جراحی چاقی ، موارد دیگر که منجر به بهبود بیماری دیابت می شوند، عبارت اند از ایجاد حساسیت بهتر به انسولین(مقابله با مقاومت انسولین) و تغییرات در سطح هورمون‌های ترشح شده از روده که  منجر به افزایش ترشح انسولین می شوند.

به طور کلی می توان گفت :”چاقی زمینه ساز دیابت و پیشرفت آن می شود و کاهش وزن (به هر روشی از قبیل ورزش ، رژیم غذایی و جراحی چاقی ) با آن مقابله می کند. دیابت نوع ۲ یک بیماری متابولیک پیچیده است که با مقاومت به انسولین و نارسایی پیشرونده سلول‌های بتای پانکراس همراه می‌شود که نتیجتا به هیپرگلیسمی منتهی می‌شود. چاقی، یک عامل خطر قوی برای دیابت نوع ۲، با ایجاد مقاومت به انسولین و التهاب می باشد، که به نوبه خود تنظیم سیستم قند خون بدن را مختل می کند.

پزشکان به عنوان راهکار درمان دیابت نوع ۲ به بیمار توصیه  می کنند، برای بهبود وضعیت بیماری کاهش وزن داشته باشند و عادات غذایی صحیحی را برای به حداقل رساندن پیشرفت و عوارض این بیماری ، در پیش بگیرند. کاهش وزن می تواند از طریق اصلاح سبک زندگی و استفاده از داروهای کنترل کننده ی  قند خون، مقاومت به انسولین (بیگوانیدها، گلیتازون ها) را کاهش داده و سبب بهبود ترشح انسولین (ممتیک ها و آنالوگ های اینکرتین و سولفونیل اوره) شود. با این حال، عوامل متعددی  درمان دیابت نوع ۲  را در افراد چاق چالش برانگیز می کند.

بیمارانی که   از طریق تغییرات رفتاری مانند ورزش و داروهای لاغری، وزن خود را کاهش می دهند، در صورت مصرف داروهای دیابت (کاهنده ی سطح قند خون) و فعالیت بالای بدنی با هیپوگلیسمی (افت ناگهانی قند) مواجه خواهند شد. در بیمارانی که با رژیم لاغری یا تحت روش‌های محدودکننده معده کاهش وزن پیدا می‌کنند، افزایش متوسطی در حساسیت به انسولین و کاهش جبرانی ترشح انسولین را نشان می‌دهند که پزشکان آن را «استراحت سلول‌های بتا» می نامند.

جراحی چاقی چگونه می تواند باعث بهبودی و درمان دیابت شود؟

با توجه به تغییراتی که طی جراحی چاقی در سیستم گوارش افراد ایجاد می شود و کاهش وزن قطعی و قابل توجه در کوتاهترین زمان ، جراحی های اسلیومعده و بای پس معده ، به عنوان یکی از بهترین راه حل های کنترل همزمان وزن و دیابت می باشند. هورمون های گوارشی که باعث افزایش ترشح انسولین بعد از غذا می شوند به نام اینکرتین شناخته می شوند. جالب اینجاست که آنها این اثر را فقط زمانی دارند که گلوکز به صورت خوراکی مصرف شود – نه زمانی که به صورت داخل وریدی تزریق شود. پپتید ۱ شبه گلوکاگون (GLP-1) و پپتید انسولینوتروپیک وابسته به گلوکز (GIP) 50 تا ۶۰ درصد از ترشح انسولین مرتبط با مواد مغذی را تشکیل می دهند.

GLP-1 علاوه بر تحریک انسولین، گلوکاگون را سرکوب می کند و تخلیه معده را کند می کند که هضم را به تاخیر می اندازد و قند خون پس از غذا را کاهش می دهد. GLP-1 همچنین بر روی هیپوتالاموس برای القای سیری عمل می کند.

سطح  گرلین و پپتید YY بعد از جراحی چاقی کاهش می یابد.

گرلین، هورمونی است که از فوندوس معده ترشح می شود و اشتها را تحریک می کند. غلظت گرلین پس از جراحی کاهش پیدا می کند، که که باعث سرکوب سیگنال های گرسنگی می شود و همین موضوع باعث کاهش اشتها و کالری مصرفی و در نتیجه لاغری خواهد شد. پپتید YY مانند GLP-1 توسط سلول های L دیستال روده کوچک ترشح می شود و مسئول افزایش سیری و به تاخیر انداختن تخلیه معده بعد از غذا است. مطالعات متعدد به طور مداوم افزایش سطح پپتید YY و GLP-1 پس از غذا را بعد از جراحی چاقی ،ثبت کرده اند.جراحی چاقی علاوه برافزایش ترشح انسولین و حساسیت به انسولین را نیز تغییر می دهد و در نتیجه تنظیم قند خون را بهبود می بخشد.

شما می توانید برای مشاوره با ۰۹۱۲۷۹۰۶۹۲۸ تماس حاصل فرمایید.

منابع :

مقالات

ویکی پدیا فارسی