لاپاراسکوپی تشخیصی چیست ؟

بیماران ممکن است به دلیل مشکل شکمی تشخیص داده نشده به جراح ارجاع داده شوند. اگر جراح شما لاپاراسکوپی تشخیصی را توصیه کرده باشد، این مقاله اطلاعات کلی را در اختیار شما می گذارد که عبارت اند از:

به شما کمک می کند تا بفهمید لاپاراسکوپی چیست،

بررسی می کنیم که چگونه لاپاراسکوپی به تشخیص مشکل شما کمک می کند،

عوارض احتمالی را بررسی خواهیم کرد.

لاپاراسکوپی تشخیصی چگونه و با چه ابزاری انجام می شود؟

لاپاراسکوپ تلسکوپی است که برای مصارف پزشکی طراحی شده است. این وسیله به یک نور با شدت بالا و یک دوربین  ومجهز است و از طریق سامانه کابلی به مانیتور متصل است، تا جراح بتواند آنچه را که در درون شما اتفاق می افتد ببیند. لاپاراسکوپ از طریق یک لوله توخالی وارد حفره شکم می شود و تصویر داخل شکم شما روی صفحه تلویزیون دیده می شود. در بیشتر موارد، جراح با استفاده از این روش قادر به تشخیص یا کمک به کشف مشکل شکمی شما خواهد بود.

در چه موارد ممکن است جراح، لاپاراسکوپی تشخیصی را برای شما انجام دهد؟

1. درد های شکمی.

لاپاراسکوپی در تشخیص علت دردهای حاد و مزمن شکمی نقش دارد. دلایل زیادی برای درد شکم وجود دارد. برخی از این علل عبارتند از آپاندیسیت، چسبندگی یا بافت اسکار داخل شکمی، عفونت های لگنی، اندومتریوز، خونریزی شکمی و در مواردی نیز سرطان می تواند علت این درد های شکمی باشد. در حین انجام لاپاروسکوپی تشخیصی ، در صورت تشخیص مشکل ، به اصلاح آن خواهد پرداخت.

2. توده های شکمی.

یک بیمار ممکن است یک توده (توده یا تومور) داشته باشد که می تواند توسط پزشک، خود بیمار، یا در عکس رادیوگرافی مشاهده شده باشد. بیشتر توده ها قبل از اینکه مورد درمان قرار بگیرند ، نیاز به تشخیص قطعی دارند. لاپاراسکوپی یکی از تکنیک‌هایی است که پزشک جراح برای بررسی مستقیم و دقیق توده و نمونه برداری از بافت برای تشخیص دقیق مورد استفاده قرار می دهد.

3. آسیت.

وجود مایع در حفره شکم را  آسیت می نامیم. گاهی اوقات نمی توان علت تجمع مایع را بدون نگاه کردن به حفره شکم پیدا کرد که اغلب با لاپاراسکوپی تشخیصی اطلاعات دقیقی بدست می آوریم.

4. بیماری های کبدی.

تکنیک های غیرتهاجمی تصویربرداری اشعه ایکس (سونوگرافی، سی تی اسکن و MRI) ممکن است توده ای را در داخل یا روی سطح کبد نمایش بدهد. اگر با استفاده از اشعه ایکس به صورت غیر تهاجمی ، اطلاعات کافی برای آغاز روند درمان توسط پزشک به دست نیایدممکن است برای انجام تشخیص کامل به بیوپسی کبد نیاز باشد. لاپاراسکوپی تشخیصی یکی از مطمئن‌ترین و دقیق‌ترین راه‌ها برای نمونه برداری از بافت برای تشخیص است. به عبارت دیگر، این یک روش دقیق برای جمع آوری بیوپسی برای نمونه برداری از کبد یا توده بدون باز کردن شکم است.

5. روش “نگاه دوم” یا مرحله بندی سرطان.

در مواقعی که پزشک متخصص جراحی به اطلاعاتی روند درمان سرطان گذشته ی خود نیاز به بررسی دقیق داشته باشد از لاپاروسکوپی تشخیصی استفاده می کند. این راهکار پس از درمان با برخی از اشکال شیمی درمانی یا قبل از شروع شیمی درمانی برای بیمار پیشنهاد می شود. همچنین، علاوه بر آن پزشک متخصص برای برنامه ریزی برای مراحل درمان از طریق شیمی درمانی با پرتو درمانی، لاپاراسکوپی تشخیصی تجویز می کند.

۶٫موارد دیگر.

دلایل دیگری برای انجام لاپاراسکوپی تشخیصی وجود دارد که نمی توان همه آنها را در اینجا ذکر کرد. این باید بررسی و با جراح خود در میان گذاشته شود.

چه آزمایشاتی قبل از لاپاراسکوپی لازم است؟

سونوگرافی ممکن است توسط پزشک به عنوان یک آزمایش تشخیصی غیر تهاجمی تجویز شود. در بسیاری از موارد، اطلاعاتی ارائه می شود که به جراح شما اجازه می دهد تا درک بهتری از مشکل داخل شکم شما داشته باشد. این آزمایش دردناک نیست، بسیار ایمن است و می تواند اثربخشی لاپاراسکوپی تشخیصی را بهبود بخشد.

سی تی اسکن یک روش تشخیص و عکس برداری با استفاده از اشعه ایکس است که از رایانه برای تجسم محتویات داخل شکم استفاده می کند. در شرایط خاصی،این روش در تشخیص بیماری های شکمی اطلاعات  دقیقی را در اختیار پزشک معالج می گذارد. این به جراح شما این امکان را می دهد که یک “نقشه راه” از داخل شکم شما داشته باشد. این روش اغلب قبل از لاپاراسکوپی تشخیصی انجام می شود تا تصمیم گیری شود که آیا لاپاراسکوپی برای شرایط شما مناسب است یا خیر.

MRI (تصویربرداری با استفاده از میدان الکترومغناطیسی) از آهنربا، اشعه ایکس و کامپیوتر برای مشاهده داخل حفره شکم استفاده می کند. این روش برای اکثر مشکلات شکمی لازم نیست، اما ممکن است برای برخی از آن ها در صورت صلاحدید پزشک ضروری باشد.

ممکن است قبل از لاپاراسکوپی تشخیصی، آنالیز معمول آزمایش خون، آزمایش ادرار و عکسبرداری با اشعه ایکس قفسه سینه یا الکتروکاردیوگرام مورد نیاز باشد. پزشک شما تصمیم خواهد گرفت که کدام آزمایش‌ها ضروری است و نتایج آن آزمایش‌هایی را که قبلاً انجام شده است، بررسی می‌کند.

برای انجام لاپاروسکوپی تشخیصی از چه نوع بیهوشی استفاده می شود؟

جراح متخصص، لاپاراسکوپی تشخیصی را با بی حسی موضعی با آرامبخش یا با بیهوشی عمومی انجام می دهد. جراح بی حسی موضعی را  به پوست دیواره شکم تزریق می کند تا این ناحیه کاملاً بی حس شود و امکان قرار دادن ایمن لاپاراسکوپ فراهم شود. اکثر بیماران احساس می کنند که یک زنبور نیش کوتاه مدت یک یا دو ثانیه طول می کشد. دوزهای کوچک آرامبخش داخل وریدی به طور همزمان داده می شود و به بیمار اجازه می دهد تا خواب “گرگ و میش” را تجربه کند که در آن بیماران تحریک پذیر هستند اما در خواب هستند.

هنگامی که بیمار به عمق کافی خواب برسد و بی حسی موضعی انجام شود، گاز در حفره شکمی قرار می گیرد. به این حالت پنوموپریتونئوم می گویند. بیمار ممکن است احساس نفخ داشته باشد. گاز در پایان عملیات خارج می شود. دو گاز رایج مورد استفاده عبارتند از اکسید نیتروژن (“گاز خنده”) یا دی اکسید کربن. این گاز ها کاملا بی خطر هستند و استفاده از آن ها برای ایجاد فضای کافی جهت مشاهده اجزای داخل شکم می باشد.

برای انجام لاپاروسکوپی تشخیصی چه آمادگی هایی لازم است؟

جراح معالج بعد از این که خطرات و مزایای احتمالی عمل را با بیمار بررسی کند، بیمار می بایست رضایت کتبی خود را برای انجام جراحی لاپاروسکوپی تشخیصی اعلام کند. شما شب قبل از عمل و صبح بعد از عمل جراحی لاپاروسکوپی تشخیصی خود، منعی برای دوش گرفتن ندارید. دکتر متخصص جراحی لاپاروسکوپی، در اکثر موارد تشخیص را به صورت سرپایی انجام می دهد. در اغلب موارد بیمار همان روز به خانه باز می گردد. شش تا هشت ساعت قبل از عمل نباید چیزی بخورید یا بیاشامید.

ممکن است قبل از عمل جراحی نیاز به آزمایش استاندارد خون، ادرار یا روش های تشخیصی مثل سونوگرافی ، سی تی اسکن و…  داشته باشید. این به سن و شرایط پزشکی شما بستگی دارد. اگر به صورت روزانه دارو مصرف می کنید، قبل از جراحی این موضوع را با دکتر کبیری زاده پرشک معالج خود در میان بگذارید زیرا ممکن است لازم باشد مقداری یا تمام دارو را در روز جراحی با یک جرعه آب مصرف کنید.اگر آسپرین، ویتامین E، داروهای رقیق کننده خون یا داروهای آرتریت مصرف می کنید، این موضوع را با جراح خود در میان بگذارید تا در زمان مناسب قبل از جراحی،مصرف آن ها قطع شوند.

در صورت بروز هر یک از موارد زیر حتماً با جراح یا پزشک خود تماس بگیرید:

تب بالاتر از ۱۰۱ درجه فارنهایت (۳۹ درجه سانتیگراد)

تخلیه یا قرمز شدن هر یک از برش های شکمی شما

تهوع یا استفراغ

افزایش تورم شکم

خون ریزی

لرز

سرفه مداوم یا تنگی نفس

ناتوانی در دفع ادرار

دردی که با دارو کنترل نمی شود.